Czym jest matryca CCFL?

Często pojawia się pytanie ze strony naszych klientów, czym jest matryca opisywana jako CCFL?

Na rynku występuje wiele modeli monitorów o matrycach IPS, TN, czy PVA, Poza kątem widzenia, szybkością reakcji, czy rodzajem matrycy różnią się one również rodzajem podświetlenia. Nowa generacja ekranów, w których zmieniła się metoda podświetlenia, znacząco różni się nie tylko jakością obrazu, ale również kosztami produkcji oraz kosztami samego użytkowania (zasilania). Postaramy się w przyjazny i prosty sposób wyjaśnić największe różnice pomiędzy działaniem podświetlenia CCFL oraz LED.

Czym monitory LCD LED różnią się od klasycznych LCD wyposażonych w lampy CCFL?

Należy pamiętać, że konstrukcyjnie matryce ciekłokrystaliczne potrzebują osobnego podświetlenia. Przez długi czas najczęściej spotykaną metodą podświetlania ekranów były zimne katody (CCFL - Cold Cathode Flourescent Lamps). Obecnie ta technika jest wypierana przez diody LED. 

Metoda podświetlenia ekranów za pomocą diod LED dzieli się na dwie grupy: krawędziowa, czyli tzw. LED Edge oraz siatki diod, czyli np. Direct LED. Pierwsze rozwiązanie charakteryzuje się diodami umieszczonymi na krawędziach ekranu. Drugie rozwiązanie do metoda, w której diody ułożone zostały równolegle do podświetlenia.

Rewolucją wprowadzenia na rynek ekranów LCD LED był fakt ich niskiego stosunkowo zapotrzebowania na energię, czystsza jasność, dłuższy czas żywotności i lepsze odwzorowanie palety barw. Większa część ekranów LCD LED wykorzystuje podświetlenie Edge, które gwarantuje wszelkich korzyści z zastosowania diod LED, ale umożliwia za to redukcję gabarytu samego ekranu oraz pozwala obniżyć znacząco koszt jego produkcji jak i całego urządzenia.

Obecnie monitory LCD wspierane wspierane przez podświetlenie obiema technikami są w stanie oddać zbliżoną jakość obrazu oraz nasycenia kolorami. Można jednak podzielić ich zastosowanie na dwie dziedziny. Na co dzień spotykamy się z opinią, że ekrany LED bardziej odpowiadają w przypadku korzystania z multimediów, takich jak gry, czy filmy. Ekrany CCFL częściej znajdują swoich użytkowników w branży grafików komputerowych. Różnica polega na palecie barw. LED'y zapewniają chłodniejsze światło, katody natomiast pozwalają wyświetlić barwy w cieplejszych odcieniach.

Pobór energii CCFL vs LED

Przy wyświetlaniu ekranu startowego Windows (pulpit), kontrast ekranu 50% - przeciętnie ekran 24" LED pobiera ok. 21-22W, podczas gry panele CCFL mają wyniki w granicach 27-30W. Wyniki są widoczne gołym okiem, ale sama różnica nie jest ogromna.
Porównując po raz kolejny oba panele przy wyświetlaniu czarnego ekranu, przy pełnym podświetleniu oraz pełnym kontraście wyniki mówią same za siebie. Ekrany 24" LED osiągają wyniki w granicach 23-27W, podczas gdy panele CCFL przy założeniu ekranu 24" osiągają wyniki w granicach 40-45W.

Wymienić możemy wiele zalet korzystania z ekranów LED. Nie możemy jednak zapomnieć, że pomimo oczywistych korzyści z technologii diod LED, taki ekran nie zapewni najwyższej jakości oraz odwzorowania palety barw na najwyższym poziomie dla profesjonalistów.

Korzyści podświetlenia LED Edge vs CCFL

• Ekonomiczniejsza proporcja zużycia energii do jasności
• Niższe koszty zasilania
• Brak utraty energii kosztem wytwarzanego ciepła
• Bardziej ergonomiczny kształt monitora
• Niższa waga
• Niższe koszty produkcji i lepsza cena zakupu
• Wyższy poziom ekologii - brak związkó rtęci
• Szybsze uruchamianie - ekran nie wybudza się

Czy matrycę CCFL można zamienić matrycą LED?

O ile wymiana matrycy na nową w przypadku monitorów komputerowych w zestawie z komputerem stacjonarnym często jest nieopłacalna i bardziej opłaca się zakupić po prostu nowy monitor, to w w przypadku laptopów sprawa wygląda zupełnie inaczej. Serwisów zajmujących się wymianą matryc w monitorach zewnętrznych jest na rynku stosunkowo mało, a sama matryca czy jej wymiana z reguły nie kalkuluje się w porównaniu z kupnem nowego monitora. W przypadku komputerów przenośnych nawet najnowszej generacji (gamingowego), matryca do laptopa może kosztować w przedziale 200-450 zł. Wymiana matrycy to koszty rzędu 50-150 zł w zależności od modelu oraz złożoności procesu wymiany samej matrycy. Porównując to z ceną nowego laptopa, serwis tego typu zawsze będzie opłacalny.

Sytuacja jest stosunkowo prosta w przypadku, gdy w sprzęcie zamontowaną mamy matrycę dostępną na rynku. Przykładem może być najczęściej montowana w urządzeniach średniej klasy dostępnych na rynku Matryca do laptopa 15,6" LED HD 40PIN Błysk. Występują one w produkcji u kilku topowych producentów matryc na świecie takich jak: Samsung, LG, Chimei Innolux, czy BOE. Mogą różnić się pomiędzy sobą oznaczeniami, czyli kodami produktu, dla przykładu Matryca Samsung (LTN156AT05), matryca LG (LP156WH3) lub też Chimei Innolux (B156HW01). Konstrukcyjnie natomiast wyglądają tak samo i również w działaniu pomiędzy markami nie znajdziemy żadnej różnicy. Można je tym samym montować zamiennie i w działaniu są pomiędzy sobą kompatybilne. 

Co jednak, gdy w laptopie znajdziemy matrycę z podświetleniem świetlówkowym CCFL? Logiczne myślenie nakazuje szukać dokładnie tej samej matrycy na rynku, aby podmienić je pomiędzy sobą w stosunku 1:1. Niestety bardzo często okazuje się, że matryce świetlówkowe wyszły już z produkcji. Były to panele montowane w laptopach obecnych na rynku kilka lat temu. Producenci przeszli na stosowanie matryc cieńszych, bardziej energooszczędnych, a przede wszystkim tańszych, czyli peli z podświetleniem Edge LED.

Bardzo rzadko spotkać można na rynku fabrycznie nowe egzemplarze matryc CCFL, a nawet jeżeli uda się znaleźć sprzedawcę z tak już archiwalnym produktem, to ceny podbijane są nawet dwukrotnie w porównaniu do paneli nowej generacji. W tym wypadku pozostaje nam szukać matryc używanych, często ze znacznymi śladami użytkowania, a co więcej bez gwarancji sprawnego działania, ani gwarancji żywotności takiej matrycy. 

Poniżej porównanie tyłu matrycy świetlówkowej CCFL oraz matrycy LED.

Jak podłączyć matrycę LED w miejsce świetlówki CCFL?

Z pomocą przychodzą nam konwertery CCFL na LED - Konwerter CCFL do LED, czyli nic innego jak przejściówki umożliwiające nam podpięcie matrycy LED (nowej generacji) w miejsce starszej, ciężko dostępnej świetlówki. Taśma matrycy wychodząca z płyty głównej takiego laptopa jest 30-pinowa. Konwerter posiada wejście na taką właśnie taśmę oraz wyjściowo złącze 40-pinowe, umożliwiające wpięcie matrycy LED (40PIN). Dodatkowo w konwerterze znajduje się złącze, odpowiednie dla każdego z producentów, do którego wpinamy taśmę odpowiedzialną za zasilanie podświetlenia, pierwotnie wpinaną w inwerter, który teraz nie będzie już potrzebny.

Poniżej znajduje się zdjęcie z układem konwertera, który pozwala na wpięcie taśmy matrycy oraz tasiemki inwertera. W miejscach oznaczonych żółtą taśmą klejącą, warto podkleić konwerter na sztywno do matrycy, co ułatwi jej późniejsze ułożenie oraz wpięcie tasiemek.

Jedyną wadą takiej konstrukcji jest brak możliwości regulowania podświetlenia. Poziom podświetlenia pozostaje do wyboru minimalny lub maksymalny. Dodatkowo należy pamiętać, że montaż matrycy LED wraz z konwerterem CCFL do LED w miejsce matrycy świetlówkowej CCFL jest rozwiązaniem jedynie alternatywnym. Stosuje się je w momencie, gdy na rynku nie znajdziemy w zastępstwo oryginalnej świetlówki lub gdy koszty matrycy CCFL są dużo wyższe, niż przy wymianie na panel LED. Niestety nie wszystkie laptopy współgrają z takim zestawem. Biorąc pod uwagę doświadczenia naszych klientów oraz naszego serwisu, na 10 urządzeń z tego typu matrycą 8-9 działa z zestawem Matryca + konwerter bez problemów. Natomiast średnio 1 na 10 urządzeń po podpięciu zestawu nie wyświetla w ogóle obrazu. Ciężko jest jednoznacznie określić przyczynę braku kompatybilności tych pojedynczych modeli, a są nimi między innymi pojedyncze modele Sony Vaio oraz pojedyncze modele Acer Aspire. Nie wykluczamy tym samym, że modele innych producentów również mogą mieć problemy ze współgraniem.

Czy konwerter CCFL działa ze wszystkimi modelami matryc?

Duża większość modeli laptopów zadziała w zestawie z konwerterem ze wszystkimi modelami matryc 15,6" LED 40PIN dostępnymi na rynku, bez względu na producenta. Wyjątkami są jednak:

• Toshiba L500
• Toshiba L505
• Fujitsu 1120

Te modele laptopów współgrają z konwerterami jedynie przy użyciu jednej z matryc: 

• N156B6-L0B
• N156B6-L0D
• CLAA156WA11A

Laptopy producenta Acer nie współgrają natomiast z matrycami firmy LG.